بررسی برخی از شاخص‌های تغذیه‌ای هیبریدهای تجارتی کرم ابریشم در پنج سن لاروی

نوع مقاله : مقالات علمی- پژوهشی

نویسندگان

• سید حسین حسینی مقدم ¹
• سیدضیاءالدین میرحسینی ²
• مانی غنی پور ³
• علیرضا صیداوی ⁴

¹ گروه علوم دامی و گروه پژوهشی ابریشم، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، گیلان، ایران

² گروه علوم دامی ، دانشــکده کشــاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان، ایرلن

³ پژوهشگر مرکز تحقیقات کرم ابریشم کشور، رشت

⁴ گروه علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران

10.22067/ijasr.v3i3.11313

چکیده

شاخص‌های تغذیه‌ای نقش مهمی در بهره‌وری اقتصادی پرورش کرم ابریشم دارند. به منظور برآورد شاخص‌های تغذیه‌ای کرم ابریشم هیبرید ایران از شش هیبرید 32×31 (A)، 31×32 (B)، 104×103 (C)، 103×104 (D)، 110×107 (E)، و 107×110 (F) که در حال حاضر در ایران تکثیر و عرضه می‏شود استفاده شد. آمیخته‌های فوق در سه دوره پرورشی بهار 1382، بهار 1383 و پاییز 1383 در سنین چهارم و پنجم لاروی پرورش داده شدند. پارامترهای اندازه گیری شده شامل غذای مصرفی، مدفوع تولیدی، غذای هضمی، قابلیت مصرف، قابلیت هضم، نسبت برگشتی (مدفوع تولیدی/غذای مصرفی)، افزایش وزن لارو،5 ECI به وزن لاروی (ضریب تبدیل غذایی) و 6 ECD به وزن لاروی (ضریب تبدیل غذای هضم شده) بودند. نتایج بطور واضح نشان دادند که مصرف، هضم و راندمان استفاده از غذا به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر ژنوتیپ و سن هیبرید قرار می‌گیرند. هیبریدهای E و F در مرحله کرم جوان (سنین 1 تا 3) و نیز در سنین 3 و 4 به‌طور معنی‌داری برگ توت کمتری مصرف کردند. میزان مصرف غذا در فصل پرورشی یکسان در سال‌های مختلف به‌طور معنی‌داری متفاوت بود. همچنین این شاخص تغذیه‌ای بر حسب فصل پرورش تفاوت زیادی داشت. در سنین 1 و 3 بالاترین مصرف غذا در دوره پرورشی بهار و در سایر سنین در دوره پرورشی پاییز مشاهده شد. میزان مصرف غذا تحت تأثیر طول سن لاروی قرار داشت و خصوصیت فوق نیز متأثر از شرایط محیطی و بویژه فصل پرورش بود. هیبریدهای E و F از نظر قابلیت هضم در تمامی سنین لاروی به‌طور معنی‌داری در سطح برتری نسبت به سایر هیبریدها قرار داشتند. مقایسه نتایج آمیزش‌های مستقیم (هیبریدهای A، C و E) و معکوس (هیبریدهای B، D و F) برای شاخصهای قابلیت مصرف و قابلیت هضم در سنین کرم جوان در هر سه دوره پرورشی نشان می‌دهد که در بیشتر موارد این شاخص‌ها در هیبریدهای با پایه مادری چینی کمتر از پایه مادری ژاپنی است؛ ولی در سنین 4 و 5 این رابطه برعکس است، یعنی در هیبریدهای با پایه مادری چینی بیشتر از پایه مادری ژاپنی است. نتایج فوق بیانگر تفاوت شاخص‌های تغذیه‌ای در هیبریدهای مختلف کرم ابریشم بوده و بر لزوم توجه به تولید این هیبریدها بر اساس خصوصیات تغذیه‌ای تأکید می‌کند.

---

عنوان مقاله [English]

Estimation of Some Nutritional Indices in Commercial Hybrid of Silkworm at Five Larval Instar

نویسندگان [English]

• Seyed Hossein Hosseini Moghaddam ¹
• Seyed Ziaeddin Mirhoseini ²
• Mani Ghanipoor ³
• Alireza Seidavi ⁴

¹ Department of Animal Science and Department of Sericulture, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Guilan, Iran.

² Department of Anmal Sciences- University of Guilan, Rasht,Guilan,Iran

³ Researcher of Iran Silkworm Research Center, Rasht

⁴ Department of Animal Sciences, Islamic Azad University, Rasht Branch, Rasht, Iran

چکیده [English]

Nutritional incides have important role in economical efficiency of silkworm rearing. In order to estimate nutritional indices six silkworm hybrids including 103×104, 31×32, 107×110, 104×103, 32×31 and 110×107 which were commercially used in Iran for cocoon production were tested. These hybrids were reared in spring 2003, spring 2004 and autumn 2004. The studied parameters were amount of ingestion and facea, digested food, percentage of ingestibility and digestibility, reference ratio (ingested feed/produced feces), larva weight gain, efficiency of conversion of ingested (ECI) and digested (ECD) food into larva weight. The obtained results clearly indicate that ingestion, digestion and utilization of food were mostly dependent upon genotype and hybrid's instars. Hybrids E and F at instars 1-3 and instars 4-5 duration ingested less food. Food ingestion was different at the same season of different years. Meanwhile this index have many alteration upon rearing season. At spring season, the first and third instar larvae obtained the most ingested foods. At autumn season, other instars obtained the most ingested food. Ingested food amount affected by larval duration and also by climatic conditions especially rearing season. Hybrids E and F had the highest digestibility in comparison with other hybrids. Comparisons of common hybrids (A, C and E) against the reciprocal hybrids (B, D and F) for percentage of ingestibility and digestibility is showed Japanese hybrids have nutritional indices higher than Chinese hybrids. But at instars 4-5 these results were reverse i.e. Chinese-maternal based hybrids have nutritional indices higher than Japanese-maternal based hybrids. Obtained results are showed nutritional indices were different in various silkworm hybrids and it must be noticed to hybrid production based on nutritional characteristics.